Ymateb y Llywodraeth: Rheoliadau Rhentu Cartrefi(Adolygu Penderfyniadau) (Cymru) 2022

Pwynt Craffu Technegol 1:

Ym marn Llywodraeth Cymru, mae’r Ddeddf a’r Rheoliadau yn ei gwneud yn glir y bydd pob adolygiad o’r fath yn cael ei gynnal gan y landlord (neu swyddog i’r landlord) bob amser, fel sy’n digwydd o dan y gyfraith bresennol, ac felly nid ydym o’r farn bod angen diwygiad mewn perthynas â hyn.

Pwynt Craffu Technegol 2:

Mae’r Rheoliadau hyn yn adlewyrchu trefniadau adolygu presennol, ac nid yw Llywodraeth Cymru yn ymwybodol o unrhyw sefyllfaoedd pan fo problem o’r fath erioed wedi codi mewn gwirionedd. Felly nid ydym yn bwriadu gwneud unrhyw ddiwygiadau i’r Rheoliadau. Fodd bynnag, bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i adolygu’r modd y gweithredir y darpariaethau hyn yn ymarferol.

Pwynt Craffu ar Rinweddau:

Mae rheoliad 9(a) yn caniatáu i’r gwrandawiad fynd yn ei flaen yn absenoldeb deiliad y contract, ond nid yw’n gywir dehongli hyn fel pe bai’n caniatáu i’r gwrandawiad fynd yn ei flaen ni waeth beth fo’r amgylchiadau. Yn hytrach, mae rheoliad 9(b) yn caniatáu i’r adolygydd arfer disgresiwn ynglŷn ag a ddylai’r gwrandawiad fynd yn ei flaen, neu ynglŷn â chynnal yr adolygiad drwy ddull arall (er enghraifft, ymarfer desg yn hytrach na gwrandawiad), neu ei aildrefnu o bosibl os yw’r person sy’n cynnal yr adolygiad yn ymwybodol o unrhyw amgylchiadau a allai egluro absenoldeb deiliad y contract neu ei gynrychiolydd.

Yn yr un modd, mae rheoliad 10 yn caniatáu i ddeiliad contract ofyn am ohirio gwrandawiad, ond unwaith eto mae’n rhoi disgresiwn i’r landlord ynglŷn ag a ellir cyfiawnhau gohirio. 

Oherwydd natur y contractau meddiannaeth sy’n dod o fewn y Rheoliadau hyn, bydd y mwyafrif o landlordiaid yn landlordiaid cymunedol (neu’n unigolion preifat sy’n arfer swyddogaethau o natur gyhoeddus). O ganlyniad, byddai gan unrhyw landlord o’r fath sy’n ystyried cais yn unol â’r Rheoliadau hyn ddyletswydd o dan y gyfraith gyhoeddus i wneud hynny mewn ffordd deg, ac i gyfiawnhau ei benderfyniad pe câi ei herio.

Yn y ddau achos, mae’r Rheoliadau yn ceisio sicrhau cydbwysedd teg rhwng hawl y landlord i geisio terfynu neu estyn math penodol o gontract meddiannaeth, a hawl deiliad y contract i benderfyniadau o’r fath fod yn destun adolygiad. Mae rheoliadau 9 a 10 yn caniatáu i’r landlord arfer disgresiwn er mwyn galluogi deiliad y contract i fynychu gwrandawiad neu wneud cais i’w ohirio, ond hefyd er mwyn sicrhau na chaiff y system ei chamddefnyddio (er enghraifft, os yw deiliad contract wedi methu â mynychu gwrandawiadau a drefnwyd yn flaenorol ar sawl achlysur, neu wedi ceisio gohirio heb reswm da, er mwyn atal penderfyniad rhag cael ei wneud).